Stożek rogówki jest chorobą degeneracyjną oka, w przebiegu której rogówka przyjmuje stożkowaty, odbiegający od normy kształt, a jednocześnie dochodzi do zmniejszenia jej grubości. Zmiany te mogą znacznie wpływać na jakość widzenia i prowadzić do zauważalnego dyskomfortu. W jaki sposób powstaje stożek rogówki i jakie objawy powinny skłonić nas do wizyty u okulisty?
Objawy stożka rogówki
Gdy u pacjenta rozwija się stożek rogówki, widzenie zaczyna stopniowo ulegać pogorszeniu – jednak pierwsze objawy nie są do końca specyficzne. Na początku pojawia się swędzenie i zaczerwienienie oczu. Takie objawy bardzo często są przez pacjentów bagatelizowane – przypisują je zmęczeniu lub uważają za skutek uboczny pracy zdalnej przy komputerze.
Interesującą prawidłowością, na którą zdecydowanie warto zwrócić uwagę, jest pocieranie oczu przez osoby, u których rozwija się stożek rogówki. Nie bez powodu w gabinecie okulistycznym możemy spotkać się z pytaniem o nawyk pocierania oczu – jest to dla lekarza ważna wskazówka diagnostyczna. Często jesteśmy do tego tak przyzwyczajeni, że nie zwracamy na to zupełnie uwagi – nie jest to jednak bez znaczenia!
Inne objawy stożka rogówki, na które skarżą się pacjenci, to:
- nadwrażliwość na światło,
- pogorszenie ostrości wzroku,
- występowanie objawu “halo” wokół źródła światła,
- rozmywanie się obrazu – poliopia jednooczna, czyli widzenie mnogie,
- słabsze widzenie nocne.
U osób ze stożkiem rogówki często stwierdza się w okresie dojrzewania łagodny astygmatyzm, a sama choroba rozpoznawana jest zwykle około 18-20 roku życia. Niekiedy, w rzadkich przypadkach, stożek rogówki daje o sobie znać już u dzieci, lub też dopiero u osób w dojrzałym wieku.
Przyczyny powstawania stożka rogówki
Skąd bierze się stożek rogówki? Konkretne przyczyny tej choroby nadal nie zostały do końca wyjaśnione. Zdaniem specjalistów, na powstawanie stożka rogówki mają wpływ uwarunkowania komórkowe, środowiskowe i genetyczne – które w określonych warunkach mogą doprowadzić do zapoczątkowania stożka rogówki.
Pomiędzy nabłonkiem a istotą właściwą rogówki znajduje się warstwa zwana błoną Bowmana. U osób ze stożkiem rogówki ulega ona rozkładowi: pojawiają się zmiany w jej strukturze, a w efekcie tego – wybrzuszenia, nierówności i blizny. Nierówna powierzchnia rogówki i powstające na jej wierzchołku blizny są powodem, dla którego obraz widziany przez pacjentów jest zniekształcony. Obraz przesyłany jest jednocześnie do wielu miejsc na siatkówce, czego wynikiem jest poliopia jednooczna – charakterystyczne dla stożka rogówki mnogie widzenie.
Genetyka odgrywa pewną rolę w ocenianiu stopnia ryzyka zachorowania: częściej chorują obaj bliźniacy jednojajowi, stożek rogówki występuje też niekiedy z pokolenia na pokolenie. Częściej pojawia się u osób z zespołem Downa, a także w połączeniu astmą i alergiami.
Nie jest do końca jasne, czy częste pocieranie oczu jest czynnikiem, który prowadzi do wystąpienia stożka rogówki – czy też to zachowanie jest właśnie objawem choroby. Okuliści zalecają jednak, by osoby ze stożkiem rogówki starały się oduczyć tego nawyku.
Badania diagnostyczne w przypadku stożka rogówki
Stożek rogówki często można rozpoznać na podstawie wywiadu. Objawy są dość charakterystyczne: doświadczony okulista, pytając o dolegliwości i występowanie choroby w rodzinie, będzie w stanie postawić trafną diagnozę. Wśród badań, jakie znajdują zastosowanie w diagnozowaniu stożka rogówki, znajdziemy:
- ocenę ostrości wzroku,
- badanie dalekiego widzenia – z wykorzystaniem tablicy Snellena,
- pomiar miejscowy krzywizny rogówki -za pomocą keratometru,
- retinoskopię (u osób ze stożkiem rogówki pojawia się objaw nożycowy – pacjenci widzą promienie światła przypominające ostrza nożyc),
- badanie w lampie szczelinowej,
- ocenę objawu Munsona – uwypuklenia w dolnej powiece w kształcie litery V przy spuszczonym wzroku. Pojawia się dopiero u osób, u których stożek rogówki jest już zaawansowany – zwykle nie jest więc istotny diagnostycznie.
Jak leczyć stożek rogówki?
W zależności od stopnia zaawansowania choroby – możliwe jest zastosowanie leczenia zachowawczego i operacyjnego. Jakie możliwości mają do dyspozycji pacjenci?
Stożek rogówki – leczenie zachowawcze
- Korekcja wzroku za pomocą okularów i soczewek: we wczesnym stadium choroby okresy poprawy i pogorszenia wzroku występują naprzemiennie, więc chorzy często zmieniają moc szkieł.
- Podawanie ryboflawiny w kroplach, połączone z naświetlaniem UV-A
Stożek rogówki – leczenie operacyjne
Przeszczep rogówki – jest konieczny w 10-25% przypadków, wtedy, gdy leczenie zachowawcze nie odnosi zamierzonego skutku. Szanse pomyślnego przebiegu operacji są bardzo wysokie, a okres rekonwalescencji trwa 4-6 tygodni.
Keroplastyka przednia lub tylna – wymieniany jest jedynie zewnętrzny nabłonek i istota właściwa rogówki. Prawdopodobieństwo odrzucenia takiego przeszczepu jest mniejsze, niż w przypadku metody tradycyjnej.
Wszczepienie pierścieni rogówkowych – stosunkowo nowy zabieg, polegający na wszczepieniu segmentów w kształcie łuków. Dzięki temu, że napierają one na krzywiznę rogówki – jej kształt jest korygowany.
Wszczepienie zamkniętego pierścienia – podobnie jak w przypadku poprzedniej metody, wszczepiany pierścień poprawia kształt rogówki.
Stożek rogówki a prawo jazdy
Stożek rogówki nie uniemożliwia otrzymania prawa jazdy. Trzeba jednak mieć na uwadze to, że znaczne osłabienie wzroku może uniemożliwić bezpieczne poruszanie się pojazdem. Kierowca musi dbać o to, by kontrolować, za pomocą leczenia, zniekształcenia obrazu i realnie oceniać swoje możliwości.
W dokumentach znajduje się informacja o wadzie wzroku, co sprawia, że prawo jazdy wydawane jest na określony czas – od roku do 10 lat. Po tym czasie konieczne jest ponowne przeprowadzenie badań, w celu sprawdzenia, czy dana osoba nadal jest zdolna do prowadzenia pojazdów.
Leczenie stożka rogówki w Poznaniu
Stożek rogówki można, a nawet trzeba leczyć. Metody, jakimi dysponuje współczesna medycyna, są skuteczne i mogą znacznie poprawić jakość codziennego życia. Oddając się w ręce specjalistów, zyskujemy pewność, że nasz wzrok jak najdłużej będzie nam służył. Leczenie stożka rogówki w gabinecie okulistycznym Visus w Poznaniu to gwarancja świetnego podejścia do pacjenta i dobrania najlepszych, nowoczesnych sposobów na walkę z chorobą.
Stożek rogówki to przypadłość, która może utrudniać nam wykonywanie codziennych czynności i komfortowe życie. Choć to uciążliwa choroba, da się z nią żyć – nie warto odkładać wizyty u okulisty, gdyż dobrze dobrane leczenie na pewno w znacznym stopniu poprawi naszą zdolność widzenia.
